Հայոց լեզու

Մխիթար Սեբաստացին առաջին անգամ միաբանություն է հիմնել 1701 թվականին՝ Կոստանդնուպոլսում։ Թուրքական հարձակումներից խուսափելու համար միաբանությունը տեղափոխվում է Վենետիկ։ Վենետիկի ծերակույտը 1717 թվականին Սբ Ղազար կղզին նվիրում է միաբանությանը։ Կարծում եմ՝ դա արվել է նրա համար, որ միաբանությանը իր գործունեությունը ծավալի ապահով և խաղաղ վայրում։ Մխիթար Սեբաստացին կաթոլիկ ճյուղի հոգեւորական էր։ Մխիթարյան վարժարաններ են բացվել Վենետիկում, Տրապիզոնում, Կոստանդնուպոլսում, Ախալցխայում և այլուր։ Մխիթարյանները մեծ նվիրվածություններ են ցուցաբերել հայ ազգի մշակութային գանձերի պահպանման և ծանոթացման գործում: Միաբանության անդամները համագործակցում են ՀՀ գիտնականների հետ, մասնակցում հայագիտական գիտաժողովների: Ինձ համար Սեբաստացու ամենանշանակալից գործը «Բառգիրք հայկազեան լեզուի» աշխատությունն է։ Այն մինչև այսօր էլ ունի մեծ արժեք։ Ընդգրկում է ժամանակի հայերեն ձեռագիր ու տպագիր բառագանձը՝ ավելի քան 100 հազար բառահոդված։

Հայոց լեզու

Առաջադրանք
1. Կարդա այս եւ այս տեքստերը։ Դուրս գրիր թերի նախադասությունները, որոշիր՝ ինչպիսի զեղչումով է։

Մխիթար (իսկական անունը՝ Մանուկ) Սեբաստացին սովորել է Սեբաստիայի Սբ Նշան, ապա՝ Էջմիածնի, Սևանի, Կարինի վանքերում: — ստորոգյալի զեղչում

1693 թ-ին մեկնել է Բերիա (այժմ՝ Հալեպ), որտեղ ծանոթացել է կաթոլիկ միսիոներների հետ: — ենթակայի զեղչում

1696 թ-ին ձեռնադրվել է կուսակրոն քահանա, 1699 թ-ին՝ վարդապետ: — ենթակայի և ստորոգյալի զեղչում

1701 թ-ին Կոստանդնուպոլսում հիմնադրել է միաբանություն։ — ենթակայի զեղչում

1705 թ-ին Հռոմի իշխանություններից ձեռք բերելով վանք հիմնելու համաձայնություն՝ 1706 թ-ին Վենետիկին ենթակա Հունաստանի Մեթոն բերդաքաղաքում ձեռնամուխ է եղել վանքի կառուցմանը: — ենթակայի զեղչում

Սբ Ղազարում նա զբաղվել է մատենագիտական աշխատանքով, ղեկավարել իր սաների բանասիրական հետազոտական աշխատանքները, կատարել թարգմանություններ, հրատարակել գրքեր: – ստորոգյալի մասնակի զեղչում

Արժեքավոր է նաև նրա «Քերականություն գրաբար լեզվի հայկազյան սեռի» (1730 թ.) երկը, որտեղ քննել է գրաբարի ձևաբանությունը, շարահյուսությունը, սահմանել կանոններ, անդրադարձել ուղղագրության և այլ հարցերի: — ենթակայի զեղչում

Ընդգրկում է ժամանակի հայերեն ձեռագիր ու տպագիր բառագանձը՝ ավելի քան 100 հզ. բառահոդված: – ստորոգյալի զեղչում

Լավագույն ձեռագրերի համեմատությամբ հրատարակել է Աստվածաշունչ (1733–35 թթ.), կազմել է նաև «Ավետյաց երկրի աշխարհացույցը» (1746 թ.): — ենթակայի զեղչում

Համատեղ որոշմամբ նրանք միավորվել և ստեղծել են Մխիթարյան միացյալ միաբանությունը, որի կենտրոնատեղին Վենետիկի Սբ Ղազար Մայրավանքն է, իսկ Վիեննայի վանքը՝ առաջին գլխավոր մենաստանը: – ստորոգյալի մասնակի զեղչում

Միաբանության անդամները սերտորեն համագործակցում են ՀՀ գիտնականների հետ, մասնակցում հայագիտական գիտաժողովների: – ստորոգյալի մասնակի զեղչում